Niewielkie, ale groźne, pasożytnicze pajęczaki ukryte na krzewach mogą być groźne dla naszego zdrowia - bowiem zdarza się, że przenoszą bakterie powodujące niebezpieczne choroby, boreliozę oraz wirusy powodujące kleszczowe zapalenie mózgu (KZM). Jedynym skutecznym sposobem pozwalającym uniknąć KZM jest szczepienie ochronne.
Warto pamiętać, aby udając się w miejsca zagrożone występowaniem kleszczy należy, nosić odpowiednią odzież zakrywającą jak najwięcej części ciała, stosować środki odstraszające kleszcze, a po powrocie z lasu dokładnie obejrzeć całe ciało (na ugryzienia najbardziej narażone są ręce, nogi, zgięcia stawów, głowa i uszy i pępek). Jeżeli zauważymy ukąszenie, natychmiast delikatnie należy usunąć kleszcza – nie wykręcać, nie smarować niczym, przy samej skórze uchwycić go pęsetą i zdecydowanym ruchem pociągnąć ku górze, a miejsce ukłucia zdezynfekować.
Kiedy zbadać kleszcza?
Nie powinniśmy czekać aż pojawi się rumień, ponieważ niekiedy taki objaw w ogóle nie występuje, a możemy być już zarażeni boreliozą. Należy sprawdzić czy kleszcz, mógł być nosicielem krętków Borrelia spp. Badanie potwierdzi lub wykluczy taką możliwość badaniem real - time PCR na obecność krętków Borrelia w kleszczu. Nie każde ukłucie przez tego pajęczaka musi wiązać się z zakażeniem. Z drugiej strony ciężkie konsekwencje przewlekłej formy choroby nie pozwalają na zlekceważenie jakiegokolwiek przypadku.
Gdzie zbadać kleszcza?
Kleszcza można zbadać w Laboratorium Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Bydgoszczy, które wprowadziło nowe oznaczenie pozwalające na zbadanie samego kleszcza metodą real - time PCR pod kątem przenoszenia przez niego krętków Borrelia spp., wywołujących boreliozę. Nowatorstwo metody polega na tym, że pozwala odpowiedzieć na pytanie, czy pajęczak mógł nas zakazić groźną bakterią, a nie jak do tej pory - kiedy dowiadujemy się o tym na badaniu osoby, która już zachorowała. Dzięki powyższej metodzie znajdujemy odpowiedź na kluczowe pytanie - czy ten konkretny kleszcz był nosicielem krętków Borrelia. Co ważne, do badania wystarcza tylko część pajęczaka, ponieważ często zdarza się, że podczas wyjmowania ze skóry ulega on fragmentacji.
Co zrobić z wynikiem badania?
W przypadku pozytywnego wyniku - potwierdzona obecność Borrelia spp. w kleszczu, zaleca się kontakt z lekarzem w celu zatrzymania ewentualnego rozwoju choroby. Z kolei wynik ujemny (kleszcz nie był nosicielem bakterii Borrelia) wskazuje, że leczenie może nie być konieczne, a jego zastosowanie mogłoby generować ewentualne niepotrzebne skutki zdrowotne i koszty finansowe.