Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma obowiązek kontrolować zarówno prawidłowość orzekania niezdolności do pracy, jak i prawidłowość wykorzystania zwolnień lekarskich. Lekarze orzecznicy weryfikują czy osoba na zwolnieniu lekarskim nadal jest chora i niezbędna jest kontynuacja zwolnienia, czy też należy zwolnienie skrócić. Z kolei kontrola prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego polega na sprawdzeniu, czy osoba przebywająca na zwolnieniu, wykorzystuje to zwolnienie zgodnie z jego przeznaczeniem, czy nie pracuje zawodowo i nie wykonuje innych czynności, które są niezgodne z zaleceniami lekarza i mogą utrudnić powrót do zdrowia. Jeżeli osoba korzysta ze zwolnienia niezgodnie z jego przeznaczeniem ZUS wstrzymuje wypłatę świadczenia, a jeżeli zostało już wypłacone, nakazuje jego zwrot.
W czasie pandemii priorytetem jest zachowanie bezpieczeństwa naszych klientów oraz pracowników, dlatego większość kontroli odbywa się przede wszystkim na podstawie dokumentacji – informuje Krystyna Michałek, rzecznik regionalny ZUS województwa kujawsko-pomorskiego - W przypadkach tego wymagających pozyskiwaliśmy wyjaśnienia od lekarzy wystawiających zwolnienia. Później wznowiliśmy przeprowadzanie badań bezpośrednich przez lekarzy orzekających w ZUS, w tym w postępowaniach dotyczących kontroli zwolnień lekarskich.
W pierwszym półroczu dwa oddziały ZUS w wojewóztwie kujawsko-pomorskim przeprowadziły ponad 8,5 tys. kontroli. W ich następstwie zakwestionowały świadczenia chorobowe na kwotę 996,3 tys. złotych. Taką kwotę w wyniku kontroli wykorzystywania zwolnień lekarskich, a także orzekania o czasowej niezdolności do pracy po dwóch kwartałach tego roku muszą zwrócić m.in. Ci, którzy podczas choroby nie stosowali się do zaleceń lekarza. W naszym regionie mowa o 567 osobach, które straciły prawo do świadczenia chorobowego w ciągu ostatnich sześciu miesięcy. Natomiast w całej Polsce w I półroczu ZUS przeprowadził 143,2 tys. kontroli osób posiadających zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy. W konsekwencji wydanych zostało 10,2 tys. decyzji wstrzymujących dalszą wypłatę zasiłków, a kwota wstrzymanych z tego tytułu zasiłków osiągnęła 11 688,8 tys. zł.