Rozwój lokalny w rękach mieszkańców
Samorząd województwa uruchamia wyjątkowy w skali Polski mechanizm wspierania rozwoju społeczności lokalnych. Wielomilionową pulą środków z kilku unijnych programów będą dysponować lokalne grupy działania, czyli partnerstwa mieszkańców, organizacji pozarządowych oraz przedstawicieli władz.
Rozwój lokalny kierowany przez społeczność (RLKS) to jeden z elementów realizacji polityki terytorialnej województwa (obejmującej także poziomy: wojewódzki - ZIT, regionalny i subregionalny oraz ponadlokalny). Idea RLKS wywraca tradycyjną "odgórną" politykę rozwoju do góry nogami: inicjatywę przejmuje społeczność lokalna, która tworzy partnerstwo i realizuje zintegrowaną strategię rozwoju.
Taki mechanizm wspierania inicjatyw lokalnych sprawdził się dotychczas na terenach wiejskich, gdzie środki z Unii Europejskiej trafiały w ostatnich latach między innymi za pośrednictwem lokalnych grup działania. W nowym unijnym rozdaniu ze wsparcia skorzystają też społeczności lokalne w miastach.
RLKS będzie kierowany przez lokalne grupy działania (LGD), czyli partnerstwa tworzone przez przedstawicieli władz publicznych, partnerów społecznych i gospodarczych oraz mieszkańców. LGD - działające jako stowarzyszenia posiadające osobowość prawną - są organizacjami otwartymi, do których w każdej chwili mogą przystąpić kolejni partnerzy. Na jednym obszarze może działać jedna lokalna grupa działania, która będzie realizować jedną lokalną strategię rozwoju.
Wsparcie w ramach RLKS trafi między innymi na aktywizację społeczno-zawodową mieszkańców. Chodzi między innymi o działania na rzecz osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym poprzez tworzenie klubów samopomocy, świetlic środowiskowych, klubów młodzieżowych i klubów pracy. Środki umożliwią także realizację projektów z zakresu organizowania społeczności lokalnej oraz rozwoju przedsiębiorczości społecznej.
Społeczności lokalne na terenach wiejskich i miast do 20 tysięcy mieszkańców mogą ponadto liczyć na wsparcie między innymi na inwestycje przyczyniające się do rewitalizacji społeczno-gospodarczej miejscowości wiejskich oraz rozbudowę publicznej infrastruktury turystycznej, rekreacyjnej, kulturalnej oraz drogowej. Pula środków dla tych obszarów przeznaczona jest także na wspieranie przedsiębiorczości i zwiększenie liczby miejsc pracy, między innymi poprzez pomoc dla mikro i małych przedsiębiorstw, tworzenie małych inkubatorów przedsiębiorczości, szkolenia podnoszące kompetencje zawodowe, rozwój produktów lokalnych oraz budowę sieci w zakresie tzw. krótkich łańcuchów dostaw żywności.