Praca na postawie umowy o pracę wiąże się z koniecznością przestrzegania określonych zasad, takich jak np.:

1. Wypełnianie poleceń przełożonych

Jedną z najważniejszych powinności pracowników jest wypełnianie poleceń przełożonych. Chodzi o takie nakazy, które mieszczą się w zakresie obowiązków. Nie musimy np. odbierać dziecka pracodawcy ze szkoły, jeśli nasza praca polega na prowadzeniu sekretariatu. Zleceniobiorcy i wykonawcy dzieł nie muszą przestrzegać poleceń przełożonych – ich praca polega bowiem na wykonywaniu konkretnych działań albo na osiągnięciu określonego rezultatu.

2. Respektowania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy

Pracodawca ma obowiązek zapewnić swoim podwładnym bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Pracownicy muszą natomiast przestrzegać reguł BHP. Za bałagan na stanowisku pracy, który może stać się przyczyną wypadku, zatrudniający może nałożyć karę porządkową. Rażące naruszenia norm BHP mogą stanowić podstawę rozwiązania umowy bez wypowiedzenia.

3. Dochowywanie tajemnicy zawodowej

Pracownik nie może również ujawniać ani sprzedawać konkurencji biznesowej ważnych informacji handlowych. Nie powinien także zdradzać tajemnicy zawodowej. Jeśli to zrobi, musi liczyć się z konsekwencjami. Jedna z najpoważniejszych to utrata prawa do wykonywania zawodu, nie wspominając o odpowiedzialności materialnej. Kwestię tajemnicy zawodowej regulują odrębne przepisy.

4. Przestrzeganie czasu pracy i regulacji wewnątrzzakładowych

Pracownik nie może pojawiać się w pracy, kiedy chce ani opuszczać firmy w dowolnie wybranej chwili, chyba że system czasu pracy na to pozwala. W przeciwnym razie każdy zatrudniony powinien przebywać w miejscu pracy w konkretnym przedziale godzinowym, wykonując swoje obowiązki lub pozostając w gotowości do pracy.

Kary porządkowe

Za naruszanie obowiązków pracowniczych grożą kary porządkowe przewidziane w art. 108 kodeksu pracy: upomnienie, kara pieniężna lub nagana. Upomnienie możemy otrzymać wówczas, gdy ignorujemy regulacje wewnątrzzakładowe dotyczące np. potwierdzania obecności i usprawiedliwiania nieobecności w pracy. Kara pieniężna grozi m.in. za spożywanie alkoholu w miejscu pracy lub za samowolne opuszczenie zakładu w godzinach pracy. Za poważniejsze przewinienia grozi nagana albo nawet zwolnienie dyscyplinarne. O ile nagana znika z akt po określonym czasie, o tyle informacja o rozwiązaniu stosunku pracy bez wypowiedzenia pozostaje w nich na zawsze, kładąc się cieniem na historii zatrudnienia.  

Przeglądając oferty pracy, warto zwracać uwagę na formę zatrudnienia. Każda z nich posiada określone cechy, które wpływają nie tylko na nasze prawa, ale również na obowiązki. Najwięcej przywilejów i zobowiązań wynika z trwania w stosunku pracy.