Kraina stu jezior, czyli Krajeński Park Krajobrazowy
fot. Daniel Pach dla UMWKP
Blisko sto jezior, liczne gatunki roślin i zwierząt, warte poznania zabytki, a dla aktywnych szlaki turystyki pieszej i rowerowej - to bogactwo największego na Kujawach i Krajeńskiego Parku Krajobrazowego, największego na Kujawach i Pomorzu.
Park utworzono w 1998 roku z inicjatywy lokalnej społeczności, której celem było zachowanie dla przyszłych pokoleń unikalnego środowiska przyrodniczego, specyficznych cech krajobrazu oraz wartości kulturowych i historycznych regionu Krajny. Położony w centrum Pojezierza Krajeńskiego park zajmuje powierzchnię ponad 74 tysięcy hektarów i leży na terenie powiatów: sępoleńskiego, tucholskiego i nakielskiego. Jest najbardziej na zachód wysuniętą częścią województwa i jednym w większych parków krajobrazowych w Polsce.
Bogactwem przyrodniczym Krajeńskiego Parku Krajobrazowego są zwłaszcza wody: liczne rzeki i blisko setka jezior. Największe z nich to: Więcborskie (ok. 200 ha), Mochel (153 ha), Sępoleńskie (159 ha), Stryjewo (151 ha), Witosławskie (107 ha) i Lutowskie (156 ha). Licznie występują na tym obszarze także bagna i mokradła, będące ostoją wielu chronionych gatunków roślin i ptactwa. Mieszkańcami parku są m.in. bocian, czapla czy będący symbolem parku żuraw. Występują tu także rośliny chronione: grążel żółty i grzybień biały, lilia złotogłów i wawrzynek wilczełyko. Występują tu również sowy, których zwyczaje pracownicy parku przybliżają odwiedzających m.in. w ramach corocznej ogólnopolskiej akcji edukacyjnej ,,Noc Sów”. Na obszarze parku znajduje się też największe torfowisko w województwie - Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy Torfowisko Messy i pięć rezerwatów przyrody: Lutowo, Gaj Krajeński, Buczyna, Dęby Krajeńskie, Jezioro Wieleckie.
Na miłośników aktywnej turystyki w Krajeńskim Parku Krajobrazowym czeka czternaście szlaków turystycznych prowadzących do najciekawszych miejsc przyrodniczych i historycznych. W okresie letnim turystów przyciągają też położone nad jeziorami ośrodki wczasowe, plaże i kąpieliska. Atrakcją są również wieże widokowe w Sępólnie i przy Jeziorze Wieleckim, skąd można obserwować wodne ptactwo. Na terenie parku podziwiać można także zabytki architektury sakralnej i świeckiej: pałac w Runowie Krajeńskim, kościół oraz zespół pałacowo-parkowy w Sypniewie, pałac Komierowskich w Komierowie czy kamienno-ceglany most kolejowy w Obodowie, z którego można podziwiać malowniczą dolinę rzeki Sępolenki.
Siedzibą Krajeńskiego Parku Krajobrazowego jest Więcbork (powiat sępoleński). Na potrzeby parkowego ośrodka edukacji przyrodniczej zaadaptowano tam dawną remizę. Placówkę uroczyście otwarto w 2020 roku z udziałem marszałka Piotra Całbeckiego. Park zyskał komfortowe warunki do edukacji ekologicznej i miejsce do wystaw, ekspozycji przyrodniczych oraz rozstrzygania konkursów. Całkowita wartość projektu to ponad 1 milion 246 tysięcy złotych, z czego ponad 85% stanowią środki z Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020
W czasie wakacji pracownicy Krajeńskiego Parku Krajobrazowego zapraszają na zajęcia edukacyjne: - „Ślady i tropy zwierząt leśnych”, „Kwietna łąka. Owady dziko zapylające” na kwietnej łące przy Ośrodku Edukacji Ekologicznej w Więcborku; ,,Drzewa naszych lasów” ; Warsztaty pn. „Coś z niczego czyli dobre rady na odpady”- zabawy z wróżką Recykluszką (do wyboru dwa tematy: ,,Drugie życie gazety’ i ,,Eko biżuteria”). Można również wziąć udział w zajęciach terenowych: spacerze przyrodniczym wokół Jeziora Więcborskiego oraz w grze terenowej na terenie Ośrodka Edukacji Przyrodniczej). Na zajęcia można umawiać się telefonicznie: 52 389 64 85 lub osobiście: Ośrodek Edukacji Przyrodniczej (ul. Strzelecka 5, Więcbork). Pracownicy Parku zapraszają też do udziału w konkursie fotograficznym ,,Krajeński Park Krajobrazowy i Nadleśnictwo Runowo w obiektywie”